Steeds vaker duikt collageen op in gesprekken over gezondheid en welzijn. Van het zorgen voor een elastische huid tot het bijdragen aan sterker haar en nagels—collageen lijkt overal besproken te worden. Maar is collageen deze hype waard? Wat doet de stof eigenlijk voor ons lichaam? En krijgen we er genoeg van binnen via voeding, of is een supplement echt nodig om te profiteren van hun voordelen? Lees verder en ontdek of deze hype jouw gezondheid een extra boost kan geven!
Wat is collageen?
Collageen is het meest voorkomende eiwit in het lichaam. In grote lijnen zorgt collageen voor structuur, samenhang, elasticiteit en stevigheid van de verschillende soorten bindweefsel, waaronder kraakbeen, botten, pezen, ligamenten (gewrichtsbanden), huid en bloedvaten. Het lichaam maakt collageen zelf aan door eiwitten die je binnenkrijgt via voeding af te breken tot aminozuren, de bouwstenen waarmee lichaamseiwit zoals collageen, vervolgens weer wordt opgebouwd.
Naarmate we ouder worden, maakt ons lichaam geleidelijk minder collageen aan, maar de productie neemt het snelst af door overmatige blootstelling aan de zon, roken, overmatig alcoholgebruik, en een gebrek aan slaap en lichaamsbeweging.
En die collageen supplementen dan? Werken ze?
Ondanks dat ons lichaam collageen zelf aanmaakt is het een van de bestverkochte supplementen geworden, met de belofte om haar, huid en nagels te verbeteren. Collageen verscheen voor het eerst als ingrediënt in huidcrèmes en serum, maar zelfs dermatologen twijfelen aan de effectiviteit ervan bij uitwendig gebruik, aangezien collageen van nature niet op het huidoppervlak aanwezig is, maar in de diepere lagen. Collageenvezels zijn te groot om de buitenste lagen van de huid te doordringen, en onderzoek heeft niet aangetoond dat kortere ketens van collageen, in crèmes en serums, hier beter in slagen. Collageensupplementen in de vorm van pillen, poeders en bepaalde voedingsmiddelen worden als effectiever beschouwd. Ze worden vaak verkocht als collageenpeptiden of gehydrolyseerd collageen, wat afgebroken vormen van collageen zijn die beter opneembaar zijn.
Het meeste onderzoek naar collageensupplementen richt zich op gewrichts- en huidgezondheid. Hoewel er weinig onderzoek is uitgevoerd op mensen, laten sommige studies verbeteringen zien in huidelasticiteit en gewrichtsmobiliteit. Wel is veel van dit onderzoek gefinancierd door de industrie, wat vraagtekens zet bij de betrouwbaarheid van de resultaten en of de supplementen echt hun prijs waard zijn.
Collageen in voeding
In voedsel wordt collageen van nature gevonden in dierlijk vlees, zoals vlees en vis, dat bindweefsel bevat. Collageen wordt ook gevonden in de botten en huid van zoet- en zoutwatervissen. Gelukkig hoef je niet alleen maar bottenbouillon te drinken om je collageenniveau te behouden. Zowel dierlijke als plantaardige voedingsmiddelen leveren de bouwstoffen voor collageenproductie in ons lichaam.
Eiwitrijke voedingsmiddelen zijn bijzonder gunstig voor de collageenproductie, omdat ze de benodigde aminozuren bevatten, zoals glycine, proline en hydroxyproline. Dit vind je in producten zoals vis, gevogelte, vlees, eieren, zuivel, peulvruchten en soja. Ook zijn voedingsstoffen zoals zink—aanwezig in schelpdieren, peulvruchten, noten en volle granen—en vitamine C, te vinden in citrusvruchten, bessen, bladgroenten en paprika’s, cruciaal voor collageenvorming.
Wat kan ik doen?
Zoals eerder aangegeven, heeft het weinig zin om collageen aan te vullen met crèmes en serums. Supplementen lijken effectiever, maar de vraag blijft of de effecten echt merkbaar zijn voor degenen die het gebruiken.
Voordat je begint met nieuwe supplementen of medicatie, is het altijd verstandig om advies te vragen aan een gekwalificeerde zorgprofessional. Maar vergeet niet dat, net zoals bij andere supplementen, we de waarde van een volwaardig eetpatroon rijk aan eiwitten, peulvruchten, noten, volle granen, fruit en groenten niet moeten onderschatten. Wil je toch iets doen om de natuurlijke collageenproductie van je lichaam te beschermen, zijn hier een aantal gewoonten die je kunnen helpen:
- Draag zonnebrandcrème of beperk de tijd die je in direct zonlicht doorbrengt (10-20 minuten in direct zonlicht 3-4 keer per week is voldoende voor de meeste mensen om voldoende vitamine D aan te maken).
- Zorg voor voldoende slaap. Voor de gemiddelde persoon betekent dit 7-9 uur per nacht.
- Vermijd roken of passief roken.
- Beheers stress. Chronisch hoge cortisolniveaus kunnen de collageenproductie verminderen.
- Hoewel het exacte verband tussen lichaamsbeweging en huidkwaliteit onduidelijk is, hebben sommige studies aangetoond dat lichaamsbeweging de cellulaire activiteit die betrokken is bij veroudering van de huid, vertraagt.
0 Comments